Ξεκινάμε τη δεύτερη μέρα λίγο πολύ όπως την πρώτη: στην κεντρική αίθουσα όπου μας πληροφορούν ότι η Radian6, σε ανάλυση της για τη χτεσινή μέρα, βρήκε ότι στο leweb ξεκίνησαν 30000 συζητήσεις. Η έκπληξη; Το babelverse κυριαρχούσε στις συζητήσεις γύρω από το startup competition!
Update 1
Χτες το Facebook έκανε μια ενδιαφέρουσα ανακοίνωση μέσω της Joanna Shield, VP and managing director for Facebook Europe, Middle East and Africa’s (EMEA): ένα καινούργιο subscription plugin. Τι είναι αυτό; Στην ουσία είναι κάτι σαν εγγραφή σ’ ένα RSS feed μιας ιστοσελίδας μόνο που θα φέρνει την σχετική πληροφορία μέσα στο προφίλ του χρήστη του facebook. Και δεν μπορώ να μη σκεφτώ ότι έρχεται να καλύψει το κενό που άφησε η αλλαγή του Google Reader.Το plugin δεν έχει δοθεί ακόμα για δημόσια χρήση.
Update 2
Παρακολουθόντας την Marissa Mayer της Google σε μια μάλλον προβλέψιμη συζήτηση με τον τέως techcrunch MG Siegler, άκουσα για μια πρόσφατη σχετικά ανακοίνωση για google maps που είχα χάσει: το Maps Inside που είναι χαρτογράφηση εσωτερικών χώρων και καθοδήγηση μέσα σ’ αυτούς με τη βοήθεια των Google maps. Πως; Όχι με GPS βέβαια αφού δεν υπάρχει λήψη σ’ εσωτερικούς χώρους, αλλά με εντοπισμό θέσης από wifi.
Δείτε παράδειγμα:
Update 3
Καθόμαστε στο bloggers’ lounge με τον Πάρι και τον Πάνο και ξαφνικά, ακριβώς δίπλα μας, βλέπουμε τον Robert Scoble να παίρνει βιντεοσυνέντευξη στον Απόστολο Παπαδόπουλο (γνωστό ως @apas στο twitter).
Ε, μετά από αυτό και μερικά promotional tweets του χρωστάμε και μεις ένα βίντεο! Ιδού:
Σ’ αντίθεση με τις άλλες χρονιές που περίμενα να τελειώσει η μέρα ή το event για να γράψω εντυπώσεις, λέω φέτος να το κάνω πιο δυναμικά. Να ξεκινάω τη μέρα ανοίγοντας ένα ποστ (σαν κι αυτό) και να το ενημερώνω στην πορεία.
Προς το παρόν, μετά από μια χτεσινή off line αρκετά υγρή (είχε πολλές σποραδικές μπόρες, μέχρι κι ένα τρίλεπτο χαλαζόπτωσης), με πολύ περπάτημα παρέα με τον Πάρι, και μια επίδειξη του R-Link της Renault σε μια προσυνεδριακή εκλήλωση, περιμένουμε στην κύρια αίθουσα να ξεκινήσει το φετινό LeWeb που, απ΄ότι άκουσα, θα έχει περί τους 3,5 χιλιάδες συνέδρους! Τοποθεσία ίδια με πέρσι, οργάνωση ίδια με πέρσι, και θέμα: LOcal -SOcial – MObile.
Απ’ ότι έχω αντιληφθεί, η ελληνική παρουσία φέτος είναι πολυπληθής. Πέραν από τους official bloggers (Παναγιώτης, Πάρις κι εγώ), υπάρχουν εκπρόσωποι από startups (babelverse που μετέχει και στο επίσημο startup competition με τα ‘χρώματα’ της Χιλής, απ’ όπου τα παιδιά έχουν πάρει seed funding, bugsense, 4sqwifi, betcafe κτλ), ο Paul Papadimitriou που είναι και στους ομιλητές, η Αμαλία Αγάθου (φαντάζομαι σαν TheNextWeb, Έλληνες εξ Αμερικής κ.α.
Update 1
Μετά από ένα, αδιάφορο κατ’ εμέ ξεκίνημα με break dance χορευτές και τ΄ απαραίτητα εισαγωγικά, στη σκηνή εμφανίστηκε ο Karl Lagerfeld. Ομολογώ δεν είχα ενθουσιαστεί όταν το είχα διαβάσει στο πρόγραμμα αλλά αποδείχτηκε απολαυστικός, με έξυπνες ατάκες, αρκετή ειλικρίνεια και σίγουρα αυτό τον αέρα του ανθρώπου που δεν έχει πετύχει τυχαία. Μου έκανε εντύπωση ότι είναι τελείως αυτοδίδακτος κι ότι δεν έχει καν στοιχειώδη εκπαίδευση (δεν έχει βγάλει λύκειο) κι εντούτοις είναι διαβασμένος βιβλιόφιλος, δουλεύει και σκετσάρει σε ipad όπως μπορείτε να δείτε στις φωτό.
Γιατί τον επέλεξε ο Loic; Εκτός από τ’ ότι είναι μια διασημότητα και τραβάει πάντα τα φώτα πάνω του, νομίζω από μια ανάγκη ανάδειξης Ευρωπαϊκής -και πιο ειδικά γαλλικής- επιτυχίας. Γιατί, αναπόφευκτα, σ’ ένα συνέδριο σαν το LeWeb οι ειδήσεις και οι άνθρωποι οι πέραν του Ατλαντικού συνήθως κλέβουν την παράσταση. Έτσι, ο Loic, άλλαξε το γήπεδο τρόπον τινα, για ν’ αναδείξει μια πλευρά της ευρωπαϊκής επιχειρηματικότητας στην οποία η Αμερική είναι αν όχι υποδεέεστερη, τουλάχιστον ίση.
Update 2
Από τις ομιλίες και παρουσιάσεις που ακολούθησαν, αξίζει το ελληνικό κοινό να σταθεί λίγο στο Uber, μια υπηρεσία που μοιάζει με το Taxibeat, μόνο που αντί για ταξί, αφορά λιμουζίνες. Γιατί αξίζει να σταθούμε; Γιατί η σύγκριση δείχνει ότι δεν είναι οι ικανότητες και οι ιδέες που μας λείπουν, αλλά το οικοσύστημα. Για μια, πρακτικά, ίδια ιδέα (που κατά δήλωση του ιδρυτή γεννήθηκε στο LeWeb πριν 3 χρόνια), το Uber κατορθώνει να πάρει χρηματοδότηση 50 εκατομυρίων και να συμπεριλαμβάνει στους επενδυτές του μεγάλα ονόματα όπως ο Jeff Bezos και η, κατά τ’ άλλα απεχθής στους Έλληνες (κι όχι μόνο), Goldman Sachs.
Update 3
Το Startup Competition είχε ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μας τους Έλληνες καθώς συμμετείχε το Babeleverse που γεννήθηκε στην Αθήνα και τώρα κατοικοεδρεύει στη Χιλή (μέχρι το Γενάρη). Η παρουσίαση των παιδιών, χωρίς να είναι γουάου, ήταν απλή και μεστή και κίνησε το ενδιαφέρον. Ακούσαμε θετικά λόγια από τους κριτές στη διαδικασία των ερωτήσεων. Σημειωτέον ότι ο Josef και στην αρχή και στο τέλος, χαιρέτησε το κοινό και στα ελληνικά.
Οι παραπάνω φωτογραφίες προέρχονται από το Bιομηχανικό μουσείο Ερμούπολης το οποίο επισκέφτηκα πριν δυό βδομάδες.
Είναι μερικές μόνο από τις πολλές που τραβήξαμε με τη γυναίκα μου (δείτε εδώ για περισσότερες) κι είναι επιλεγμένες με ένα και μόνο κριτήριο: είναι μηχανολογία ελληνικής προέλευσης.
Η πρώτη δείχνει δύο πετρελαιομηχανές κατασκευασμένες από Συριανό μηχανουργείο (Γαλανού) κάπου στα μέσα του 50.
Η δεύτερη μια αντλία και πάλι Συριανής προέλευσης (μηχανουργείο Μπαρμπέτα).
Η τρίτη καλούπι για λαμπόγυαλο από το Υαλουργείο Σύρου (ποιός θυμάται καν τι είναι αυτό;)
Κι η τέταρτη δύο πανομοιότυπες πρέσσες (;) και πάλι από το Υαλουργείο Σύρου εκ των οποίων η αριστερή είναι το ξένο αγγλικό πρότυπο κι η δεξιά το ελληνικό αντίγραφο.
Αν κρυφτεί κανείς στην αίθουσα του μουσείου που τις φιλοξενεί, θα παρατηρήσει την σχεδόν πανομοιότυπη απορία των επισκεπτών ζωγραφισμένη ανάγλυφα στο πρόσωπο τους: “Μα καλά, φτιάχναμε μηχανές στην Ελλάδα; Και μάλιστα στη Σύρο;”.
Κι η θλιβερή απάντηση είναι πως, ναι, φτιάχναμε. Όχι τίποτα τεχνολογίες αιχμής. Αντίγραφα ξένων προτύπων συνήθως. Αλλά φτιάχναμε. Μ’ ελληνικά χέρια. Μηχανές. Σίδερα. Που έπρεπε να λειώσουν σε ψηλές θερμοκρασίες, να μπουν σε καλούπια, να τορνευτούν, να συναρμολογηθούν, να λειτουργήσουν και τελικά να πουληθούν.
Δεν ξέρω τι επιχειρήματα μπορεί να είχαν ή έχουν οι οικονομολόγοι για το ποιόν και το μέλλον αυτών των μικρών μηχανουργείων – μικρών βιομηχανιών που σταδιακά εξαφανίστηκαν. Εμένα η ανάμνηση τους μου φέρνει μια θλίψη. Πολύ περισσότερο γιατί ο πατέρας μου ήταν μηχανουργός και μου τον θυμίζουν. Και μου θυμίζουν ότι έχω περάσει ώρες μικρός μες στο μηχανουργείο που δούλευε, παίζοντας με τόρνους και τρυπάνια και θαυμάζοντας τον που δάμαζε αυτά τ’ αλύγιστα τέρατα. Που να φανταστώ ότι κάτι τέτοια τέρατα λυγίζουν εύκολα κάτω από την πίεση των ROI, ποδοπατιούνται από κρατικές τζίφρες σε βιομηχανικές πολιτικές και καταφρονούνται από όνειρα εισοδηματία.
Είναι εύκολο να είναι κανείς εκ των υστέρων προφήτης, αλλά δεν μπορώ να μην το πω: μια χώρα δε ζει μόνο μ’ επιστήμονες. Θέλει και τεχνίτες. Κι αν το ίδιο πρόσωπο συνδιάζει και τα δύο, ακόμα καλύτερα.
Πάει βδομάδα που μπαινοβγαίνω στο Google+, την πρώτη σοβαρή προσπάθεια της Google να φτιάξει ένα κοινωνικό δίκτυο που θα μπορέσει να πάρει μερίδιο από το Facebook και το Twitter.
Και λέω σοβαρή, γιατί είχαμε πολλές άλλες ήδη, όχι πολύ σοβαρές:
Τι μας λέει λοιπόν ότι αυτή είναι μια σοβαρή προσπάθεια; Θα μπορούσε να είναι η συστράτευση υπό την ηγεσία του Larry Page όλης της Google σε μια προσπάθεια ανάλογη εκείνης που είχε κάνει η Microsoft στα μέσα του 90 όταν ο Bill Gates είχε ανησυχήσει από την εμφάνιση κι άνοδο της εταιρείας του πρώτου εμπορικά διαθέσιμου browser: της Netscape.
Όπως με τη Netscape, η Google φαίνεται ν’ αποφάσισε ότι αν δεν κάνει κάτι γρήγορα, η απειλή που λέγεται Facebook, θα την εξαφανίσει.
Το ενδιαφέρον όμως στην προσπάθεια της, σε αντίθεση με τη Microsoft του ’90, δεν είναι μόνο η συστράτευση κι η χρήση των άπειρων πόρων που διαθέτει.
Είναι ότι φέρνει μια απλή αλλά πραγματικά σημαντική ιδέα σ’ αυτή τη νέα προσπάθεια. Την ιδέα των κύκλων (circles).
Η ιδέα είχε προαναγγελθεί σε παρουσιάσεις από Googlers εδώ και μήνες. Αλλά η ευκαιρία να την δοκιμάσει κανείς στην πράξη ρίχνει άλλο φως στη σημασία της.
Τι λέει εν ολίγοις αυτή η ιδέα: ότι όπως και στην πραγματική ζωή, η συμμετοχή κι η συνδιαλλαγή δεν γίνεται μέσα από τα περιορισμένα σχήματα ‘ένας προς έναν’, ‘ένας προς πολλούς’ κι ‘όλοι προς όλους’, αλλά έχει μια απειρία ενδιάμεσων καταστάσεων που αφορούν και το με ποιούς μοιράζομαι αλλά και το τι μοιράζομαι.
Παραδείγματος χάριν, στον κύκλο της οικογένειας μου διαλέγω να μοιράζομαι μόνο συγκεκριμένες πληροφορίες κι εμπειρίες, και μάλιστα, τις περισσότερες φορές, κατ’ αποκλειστικότητα. Το ίδιο στο στενό κύκλο των φίλων, και των επαγγελματικών επαφών κτλ.
Αυτή την ιδέα των κοινωνικών κύκλων μέσα τους οποίους κινούμαστε συνεχώς και μεταβάλουμε τη συμπεριφορά μας αναλόγως, αναλαμβάνει να ενσωματώσει η Google στο νέο κοινωνικό δίκτυο που λανσάρισε. Κι ενώ είναι τόσο φυσική, βλέπει κανείς με έκπληξη τη δυσκολία των χρηστών να προσαρμοστούν και να την αξιοποιήσουν ανάλογα. Πράγμα καθόλου παράξενο γιατί δεν αντιγράφουν την offline συμπεριφορά στην online αλλά την online από άλλα κοινωνικά μέσα, σ’ αυτό το νέο.
Συνέπεια αυτής της δυνατότητας είναι και κάτι άλλο εξαιρετικά χρήσιμο: η λύση του προβλήματος της γλώσσας. Όσοι έχουμε επαφές πέραν της Ελλάδας στα κοινωνικά δίκτυα, γνωρίζουμε πόσο δύσκολο είναι να πρέπει να μιλάς αγγλικά για να σε καταλαβαίνει κι ο ξένος αλλά συγχρόνως να θες να μιλάς κι ελληνικά γιατί αλλιώς κάποιοι δεν θα σε καταλάβουν ή προσέξουν. Αυτό το πρόβλημα με είχε οδηγήσει να φτιάξω δύο ξεχωριστά προφίλ στο twitter: ένα για τις συνδιαλλαγές μου με έλληνες κι ένα για όλους τους υπόλοιπους.
Έχοντας στο DNA του αυτή την νέα προσέγγιση στην online κοινωνικότητα, το Google+ κουβαλάει μέσα του μια σειρά από δυνατότητες κι υποσχέσεις:
Αν επιδιώξουμε ν’ απευθύνουμε κάτι μέσα από το Google+ στον μικρότερο δυνατό αποδεκτών (: ένα αποδέκτη), τότε το Google+ λειτουργεί σαν email ή messenger. Στο άλλο άκρο, αν απευθύνουμε κάτι σ’ όλο τον κόσμο και δημόσια, τότε το Google+ λειτουργεί σαν πλατφόρμα blogging.
Οι ενδιάμεσες καταστάσεις είναι από μόνες τους η καθεμιά ένα κοινωνικό δίκτυο (ή μια ομάδα ή ένα φόρουμ, εξαρτάται από τη χρήση που επιδιώκει κανείς).
Οι κύκλοι λοιπόν είναι το υπόβαθρο πάνω στο οποίο μπορούν ν’ ακουμπήσουν μια σειρά από άλλες λειτουργίες. Και γι αυτό (κι από δω και πέρα αρχίζει το μάντεμα) πιστεύω ότι η Google θα το χρησιμοποιήσει να πλατφόρμα πάνω στην οποία θα προσπαθήσει να ενώσει όλα τ΄ άλλα προϊόντα και υπηρεσίες της. Ήδη, το προφίλ του κάθε χρήστη είναι ταυτόσημο μ΄ ένα λογαριασμό Google. Στο gmail πάνω αριστερά φαίνονται οι ειδοποιήσεις από τα συμβαίνονται στο Google+. Το Google Buzz εμφανίζεται μέσα στο προφίλ του χρήστη. Το chat του Gmail εμφανίζεται και στο G+. To Picasa ( πλέον google photos) είναι πλήρως ενσωματωμένο κι εκεί ανεβάζει κανείς τις φωτογραφίες που θέλει να μοιραστεί στο G+. Φαντάζομαι ανάλογο δρόμο θα πάρει και το youtube, μιας κι ήδη οι λογαριασμοί του youtube έπαψαν να είναι χωρισμένοι από λογαριασμούς Google.
Πιστεύω επίσης ότι σύντομα θα δούμε τη δυνατότητα δημοσίευσης από το blogger στο G+ είτε με διαμοιρασμό, είτε πρωτογενώς. Επίσης, αναμένω μια διασύνδεση των λεγόμενων sparks (θεματικές περιοχές με stream πληροφοριών) με το Google Reader.
Το νούμερο των πρώτων χρηστών του G+ λέγεται ότι φτάνει τα 4εκ. παρόλο που η υπηρεσία δεν είναι ούτε πλήρως ανοιχτή, ούτε επιχειρησιακά έτοιμη κι ολοκληρωμένη. Κι από τις αντιδράσεις των χρηστών που έχω δει, βλέπω να υπάρχει stickiness factor σε αντίθεση με wave και buzz.
Σημαίνει αυτό μια ενδεχόμενη επιτυχία κι ίσως ανατροπή του σκηνικού στα κοινωνικά μέσα; Γι ανατροπή δεν ξέρω αλλά αναμένω μια επιτυχία. Κάτι που θα καθοριστεί βέβαια και σε μεγάλο βαθμό από τις αντιδράσεις των αντιπάλων. Αυτό όμως που βλέπω συνολικώτερα, είναι ότι οι κύκλοι θα βρουν μιμητές. Και καλώς θα συμβεί αυτό. Γιατί μπορεί να μας οδηγήσει σ’ ένα νέου τύπου παγκόσμιο ιστό, πιο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του καθενός μας.
Αν αποφασίσετε να κάνετε μια βόλτα από το G+ περάστε κι από δώ: http://gplus.to/nikan
Για όσους δεν θυμούνται, η είδηση αυτή έχει ενδιαφέρον για μας τους Έλληνες γιατί ένας από τους συνιδρυτές της Asterdata και νυν CTO της είναι ο 28χρονος Έλληνας Τάσος Αργυρός. H Teradata, παλιά και μεγάλη εταιρεία στο χώρο των μεγάλων βάσεων δεδομένων και του Datamining είχε κάθε λόγο να ενδιαφερθεί για την Asterdata που εξειδικεύεται σ’ αυτό που λέγεται Big Data Analytics.
Η Teradata είχε ήδη αγοράσει το 11% της Asterdata τον περασμένο Σεπτέμβριο, κι η συμφωνία αφορά την εξαγορά του υπολοίπου 89% έναντι τιμήματος 263 εκατομυρίων δολλαρίων.
Για να θυμηθούμε, ο Τάσος Αργυρός είχε μιλήσει για την πορεία του στην ημερίδα “Επιχειρώ”, τον περασμένο Νοέμβριο. Η βιντεοσκόπηση έγινε μέσω skype γι αυτό έχει και τ’ ανάλογα προβλήματα ποιότητας video. Και, ναι, είχα βάλει κι εγώ το χεράκι μου 🙂
Ας τον δούμε για να του ευχηθούμε νοερά κι άλλες επιτυχίες, γιατί σίγουρα θα έχει.
Να φανταστείτε δεν την έχω δει ακόμα την ταινία και θέλω να τη μοιραστώ. Έχοντας ζήσει ως ενήλικας όλο το .doc boom και bust και το θρίλερ του ανταγωνισμού Netscape – Microsoft, το θεωρώ πολύτιμο κομμάτι ιστορίας αυτό το ντοκυμαντέρ που ξέθαψε ο Jeff Atwood (Coding Horror).
Απολάυστε το και διαβάστε και το ποστ του Jeff πριν ή μετά (hint: έχει κι άλλη ταινία).
Πριν λίγες μέρες, με αφορμή το βιβλίο Startup Nation, αναφέρθηκα συνοπτικά στα αίτια που έχουν κάνει το Ισραήλ ένα μοναδικό τόπο τεχνολογικής καινοτομίας. Για να έχει κανείς μια πιο σφαιρική εικόνα για το θέμα (τεχνολογία – καινοτομία), δεν μπορεί να μην ασχοληθεί με τη μοναδική περίπτωση που λέγεται Silicon Valley και που όλοι προσπαθούν να καταλάβουν (η υπουργός παιδείας κα Διαμαντοπούλου, αποπειράθηκε ακριβώς αυτό στο πρόσφατο ταξίδι της) και να μιμηθούν.
Αντί για βιβλίο όμως, σ’ αυτή την διερεύνηση οδηγός μου ήταν μια βιντεοσκοπημένη ομιλία (διάρκειας κάτι πάνω από μια ώρα) του serial entrepreneur και νυν καθηγητή Πανεπιστημίου σε θέματα επιχειρηματικότητας, Steve G. Blank.
Το 2008 το Νοέμβριο, ο Blank προσκεκλημένος του Computer History Museum, έδωσε μια ομιλία με τίτλο ότι κι ο τίτλος αυτού του ποστ (: The Secret History of Silicon Valley). Μη σας παραπλανήσει το “μυστική”. Δεν είναι καθόλου μυστική. Απλά ο Blank ειρωνεύεται την άγνοια γύρω από το θέμα χρησιμοποιόντας αυτό τον όρο.
Όσοι έχετε χρόνο και κουράγιο δείτε το βίντεο. Αξίζει κάθε λεπτό του.
Για τους λοιπούς να κάνω εδώ μια γρήγορη σύνοψη.
Η Ιστορία ξεκινάει με το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τις προσπάθειες των συμμάχων (Αμερικανών και Άγγλων) να κατανοήσουν και να υπερκεράσουν την αντιαεροπορική άμυνα των Γερμανών για να πλήξουν στόχους μέσα στο γερμανικό έδαφος. Τα 3 πρώτα χρόνια του πολέμου οι Γερμανοί έχουν το πάνω χέρι σ’ αυτόν τον αγώνα. Τον τέταρτο η κατάσταση αλλάζει δραματικά υπέρ των συμμάχων.Και στην αλλαγή αυτή ιδιαίτερο ρόλο παίζει ν μια ομάδα επιστημόνων που μαζεύουν οι Αμερικάνοι στο στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ (Το Harvard Radio Research Lab) για να εργαστεί πάνω στην ανάπτυξη συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου για την αντιμετώπιση των γερμανικών ραντάρ. Της ομάδας και της προσπάθειας ηγείται ο Frederic Terman, πρύτανη του Στάνφορντ, κι οι τεχνολογίες που αναπτύσονται γέρνουν την πλάστιγγα του πολέμου. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου, η ομάδα, υπό την καθοδήγηση του Frederic Terman, μετακομίζει στο Στάνφορντ που αναλαμβάνει πλέον ένα κομβικό ρόλο στην ιστορία κι εξέλιξη της Silicon Valley.
O Terman κινούμενος από μη οικονομικά κίνητρα, εργάζεται συνειδητά για ν’ αναπτύξει τεχνολογική υπεροχή απέναντι στην Σοβιετική Ένωση. Κι έτσι ξεκινάει μια ιστορία έρευνας κι επιχειρηματικότητας με κέντρο το Στάνφορντ και δραστηριότητες που άπτονται της στρατιωτικής τεχνολογίας και χρηματοδοτούνται από τον Αμερικανικό Στρατό.
Παράλληλα, μια άλλη σημαντική φυσιογνωμία, ο William Shockley, συνεφευρέτης του τρανζίστορ κι εργαζόμενος σε μια σειρά από στρατιωτικά πρότζεκτ, ακολουθεί την αντίθετη πορεία. Αφήνει το στρατό και τη στρατιωτική έρευνα για να ιδρύσει μια εταιρεία, την Shockley Semiconductors που αποβαίνει η ‘μάνα’ 65 συνακόλουθων εταιρειών ημιαγωγών μέσα σε είκοσι χρόνια, εταιρειών που θα ιδρυθούν από διαδοχικές αποχωρήσεις στελεχών και ταυτόχρονης δημιουργίας δικών τους εταιρειών.
Ημιαγωγοί, φτιαγμένοι από πυρίτιο (silicon) εξ ου και Silicon Valley.
Μια από αυτές τις 65 εταιρείες είναι κι η πασίγνωστη πια Intel.
Έτσι, μέχρι τα τέλη του ’70 η Silicon Valley αναπτύσεται και κινείται από κεφάλαια βασικά στρατιωτικά και με κινητήριο δύναμη τον Ψυχρό Πόλεμο. Τότε συμβαίνει κάτι που αλλάζει δραματικά το τοπίο: η αμερικάνικη κυβέρνηση μειώνει το φόρο κεφαλαιακών κερδών από 49,5% σε 28% κι επιτρέπει στα pension funds να επενδύουν ένα μέρος των κεφαλαίων τους σε Venture Capitals πράγμα που οδηγεί στη συνακόλουθη ‘έκρηξη’ που ανακατευθύνει τις προτεραιότητες και το ενδιαφέρον ενός επιχειρηματικού και τεχνολογικού οικοσυστήματος δημιουργημένου για να υπηρετήσει τον Ψυχρό Πόλεμο, σε κοινότητα παραγωγής πλούτου και κέρδους με τη βοήθεια και τη ‘μοχλευση’ των VCs.
Κι εδώ, όπως και στο Ισραήλ, διακρίνουμε δύο, όχι και τόσο ευχάριστα και δημοφιλή, γενεσιουργά αίτια: το στρατό και την κρατική παρέμβαση. Έχοντας πει αυτό, ας μη βιαστούμε να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι κι η Ελλάδα πρέπει ν’ ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο. Γιατί αφενός έχει προσπαθήσει και δεν πέτυχε (το ΤΑΝΕΟ π.χ. ήταν μια προσπάθεια ανάλογης της Αμερικανικής και της του Ισραήλ για δημιουργία ενός χρηματοδοτικού καναλιού για την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα και νωρίτερα η ΕΑΒ κι η ΕΒΟ) κι αφετέρου γιατί πολλά απ’ όσα διδασκόμαστε απ’ αυτά τα παραδείγματα έχουν να κάνουν με ιστορία και γεωπολιτική, κι αυτά δεν είναι χαρακτηριστικά που αναπαράγονται κατά βούληση, ούτε κι είναι πάντοτε επιθυμητά σε τελική ανάλυση.
Δεν θέλω να κλείσω με κάποιο άλλο συμπέρασμα ή συνταγή, γιατί απλά δεν διαθέτω. Απλά τροφή για σκέψη είναι όλα τα παραπάνω.
A. To Quora είναι μια καινούργια υπηρεσία όπου καθένας μπορεί να ρωτήσει κάτι (για οποιοδήποτε θέμα) και ν’ απαντήσει ερωτήσεις άλλων.
Ε. Πότε ξεκίνησε τη λειτουργία του;
Α. Είναι διαθέσιμο στο κοινό από τον Ιούνιο του 2010, αλλά ήδη ήταν σε beta από τον Ιανουάριο του 2010, ενώ θα πρέπει να άρχισε να κατασκευάζεται τον Ιούνιο του 2009.
Ε. Ποιός το έφτιαξε;
Α. Κάποιοι πρώην υπάλληλοι του Facebook με βασικώτερο των οποίων τον Adam d’ Angelo πρώην CTO του Facebook.
E. Μου φαίνεται απλό. Δεν πρέπει να στοίχισε πολλά. Τι κεφάλαια διαθέτουν;
Α. Απ’ ότι κυκλοφορεί στα σχετικά μέσα, πρέπει να έχουν λάβει 11εκ. δολ. χρηματοδότηση. Αλλά απλό δεν είναι.
Ε. Γιατί; Τι το ιδιαίτερο έχει που δεν βλέπω;
Α. Καταρχήν δεν μπορείς να δεις με τη μία όλες τις λειτουργίες του. Δεν υπάρχει, ας πούμε, ένα γενικό μενού απ’ όπου να επιλέξεις όλες τις δυνατές ρυθμίσεις κι ενέργειες. Οι δυνατότητες αποκαλύπτονται στο χρήστη ανάλογα με το context στο οποίο βρίσκεται.
Ε. Δεν το καταλαβαίνω αυτό. Ποιές είναι οι κύριες λειτουργίες του quora; Και ποιές αυτές που ‘αποκαλύπτονται’;
Α. Στις κύριες λειτουργίες θα έβαζα τρεις:
Θέτεις ερωτήματα
Δίνεις απαντήσεις (δικαιούσαι μία τη φορά ανά ερώτημα)
Παρακολουθείς άλλους (με την έννοια του follow του twitter και με την ίδια ασυμμετρία) αλλά παρακολουθείς και θέματα και μεμονωμένες ερωτήσεις
Για να καταλάβεις τις δευτερεύουσες κι αυτό που λέω ότι αποκαλύπτονται σταδιακά, ας πάρουμε μια μια τις παραπάνω κύριες λειτουργίες για να δούμε κάποιες δευτερεύουσες τους.
Θέτεις ερωτήματα αλλά όταν μπεις να δεις αναλυτικά ένα ερώτημα δικό σου ή άλλου διαπιστώνεις ότι το ερώτημα μπορεί να το επεξεργαστεί κι αναδιατυπώσει ο καθένας. Κάτι σαν wiki δηλαδή. Μπορείς να κάνεις ένα follow up ερώτημα, κάτι δηλαδή που σχετίζεται μ’ αυτό που διαβάζεις ή, αν το θεωρήσεις άπρεπο προσβλητικό κτλ, να το κάνεις flag. Αν μπεις να δεις ένα ερώτημα τη στιγμή που μόλις έχει δημιουργηθεί, και δεν έχει λάβει απαντήσεις, και θεωρήσεις ότι υπάρχει ήδη κάποιο ανάλογο ερώτημα, τότε μπορείς να ανακατευθύνεις την ερώτηση στην προυπάρχουσα. Αυτή η δυνατότητα είναι πολύ σημαντική γιατί μειώνει το duplication και το θόρυβο. Μια άλλη λειτουργία των ερωτήσεων είναι ότι μπορείς να τις κατευθύνεις: αν θέλω μια απάντηση που πιστεύω ότι μόνο ένας έχει τη δυνατότητα να απαντήσει αξιόπιστα, την στέλνω μόνο σ’ αυτόν και παρότι είναι δημόσια, μόνο αυτός μπορεί να την απαντήσει. Για παράδειγμα, αν μ’ ενδιαφέρει η θέση μιας εταιρεία σ’ ένα θέμα, στέλνω το ερώτημα στον CEO της και περιμένω απ’ αυτόν την επίσημη απάντηση.
Δίνεις απαντήσεις (δικαιούσαι μία τη φορά ανά ερώτημα). Μπορείς να ψηφίσεις (ανώνυμα ή επώνυμα) τις καλές απαντήσεις άλλων πράγμα που αλλάζει αυτόματα τη σειρά με την οποία εμφανίζονται, μπορείς να σχολιάσεις απαντήσεις, να στείλεις ευχαριστίες σε κάποιον αν βρίσκεις κάποια πολύ βοηθητική, ή να την μαρκάρεις σαν μη βοηθητική (στην ουσία, άσχετη με την ερώτηση).
Παρακολουθείς άλλους (με την έννοια του follow του twitter και με την ίδια ασυμμετρία) αλλά παρακολουθείς και θέματα και μεμονωμένες ερωτήσεις. Το Quora έχει τις λειτουργίες κοινωνικού δικτύου. Μπορείς να συνδέσεις τους λογαριασμούς σου του Facebook και του twitter και ν’ ανακαλύψεις τους ήδη υπάρχοντες φίλους και γνωστούς σου για να τους ακολουθήσεις. Μπορείς επιπλέον να ανιχνεύσεις ποιοί από το addressbook του email σου βρίσκονται στο σύστημα ή να στείλεις προσκλήσεις σ’ όσους δε βρίσκονται. Όπως και στο twitter μπορείς να κάνεις unfollow κάποιον ή μπορείς να τον μπλοκάρεις αν τον θεωρείς ενοχλητικό. Ως εδώ δεν έχουμε κάτι καινούργιο. Εκεί που αρχίζει το ενδιαφέρον είναι όταν επεκτείνεται η έννοια του follow σε θέματα ή μεμονωμένες ερωτήσεις. Τι σημαίνει follow; Επιλέγω να εμφανίζονται στο stream μου όλες οι ερωτήσεις που είτε προέρχονται από τα πρόσωπα που έχω κάνει follow (κι άρα μπορεί να είναι επί παντός επιστητού), είτε ανήκουν σε θεματικές κατηγορίες που έχω δηλώσει ότι μ’ ενδιαφέρουν. Οι θεματικές κατηγορίες είναι ιεραρχικές. Και την ιεράρχηση πάλι την κανονίζει το σύνολο των χρηστών με wiki like μηχανισμό. Ένα χαρακτηριστικό των context related λειτουργιών είναι ότι όταν επιλέξεις τις κατηγορίες που θες να παρακολουθείς, το quora σε ρωτάει ή καλύτερα σου επιτρέπει να δηλώσεις τι ξέρεις και ποιά είναι η εμπειρία σου από τη συγκεκριμένη θεματική κατηγορία. Συμπληρώνοντας αυτή την πληροφορία, επιτρέπεις στους άλλους ν’ αξιολογήσουν καλύτερα τις απαντήσεις που δίνεις σε μια θεματική κατηγορία: άλλο βάρος έχει η απάντηση ενός web developer στην ερώτηση ‘τι είναι η HTML5’ κι άλλο ενός γεωπόνου που τα βράδια παίζει σχεδιάζοντας ιστοσελίδες. Παρότι το quora είναι wiki like έχει κάποιους moderators. Είναι υπάλληλοι του quora επιφορτισμένοι να διαβάζουν τις ερωτήσεις και να επεμβαίνουν μόνο και μόνο με βάση την εμπειρία που έχουν για να αναδιατυπώσουν ερωτήσεις για να γίνουν πιο χρήσιμες. Πιθανώς να κάνουν κι άλλα αλλά δεν έχω φτάσει στο αντίστοιχο context για να τα διαπιστώσω.
Ε. Εντυπωσιακά όλα αυτά. Αλλά εμένα τι μπορεί να με ωφελήσει; Και, καταρχήν, δουλεύει στη γλώσσα μου;
Α. Το quora δουλεύει ακόμα μόνο στ’ αγγλικά. Και μάλλον θα πάρει λίγο καιρό ν’ αλλάξει αυτό. Κι ο λόγος δεν είναι η γνωστή δυσκαμψία όλων των αμερικάνικων υπηρεσιών με τις άλλες γλώσσες, αλλά η εγγενής δυσκολία που εισάγεται με την σημασιολογική ταξινόμηση του περιεχομένου: όταν καταχωρείς κάτι στα ελληνικά, πρέπει να έχεις τις ίδιες ταξινομήσεις ή άλλες από τις αγγλικές; Αν είναι οι ίδιες πως θα μεταφράζονται, και ποιός θα το κάνει κτλ. Τώρα όσον αφορά τη χρησιμότητα μπορώ να σκεφτώ 4 διαφορετικές απαντήσεις:
Καταρχήν την προσωπική ωφέλεια: έχω μια ερώτηση που θέλω ν’ απαντηθεί. Μπορώ μεν να την απευθύνω στους φίλους μου στα κοινωνικά δίκτυα ή τα φόρα που συμμετέχω, αλλά είναι δύσκολο να είμαι σίγουρος ότι θα λάβω την καλύτερη απάντηση. Επειδή το quora έχει εισάγει την έννοι του follow a topic, αν κατηγοριοποιήσω σωστά την ερώτηση μου, θα την δουν όλοι όσοι ενδιαφέρονται για το συγκεκριμένο θέμα κι έτσι αυξάνω την πιθανότητα και να πάρω απάντηση και να είναι ποιοτική η απάντηση. Βέβαια αυτό υπόκειται στο network effect, όπου η χρησιμότητα του δικτύου αυξάνει με τη συμμετοχή σ’ αυτό. Σε επαγγελματικό επίπεδο, αυτό σημαίνει ότι μπορεί κανείς να πάρει γρήγορο και φτηνό consulting για κάποια θέματα ή να εντοπίσει τους ανθρώπους από τους οποίους μπορεί να πάρει το consulting που χρειάζεται.
Μια άλλου τυπου wikipedia: στη wikipedia κάθε λήμμα είναι μια κρυφά διατυπωμένη ερώτηση του τύπου ‘ποίος ή τι είναι …’. Αν διαβάζεις το λήμμα ‘Τηλέφωνο’ στην ουσία διαβάζεις την απάντηση στην ερώτηση: ‘Τι είναι το τηλέφωνο;’ κι η απάντηση είναι αποτέλεσμα της δημιουργικής (;) σύνθεσης διαφόρων απόψεων μέχρι να επιτευχθεί μια ομοφωνία. Η γνώση όμως αφενός δεν εξαντλείται με ερωτήματα τύπου ‘τι είναι’ (π.χ. υπάρχουν ερωτήσεις του τύπου ποιός είναι που επιδέχονται απαντήσεις με απαρίθμηση ή κατάδειξη), αφετέρου δεν υπάρχει για όλα τα πράγματα κοινώς αποδεκτή απάντηση. Ειδικά ότι έχει σχέση με αξιακά συστήματα επιδέχεται περισσότερες από μια απαντήσεις. Π.χ. στο ερώτημα “Ποιό είναι το καλύτερο οικονομικό σύστημα” δεν μπορείς ν’ αναμένεις να βρεις απάντηση στη wikipedia. Στο quora όμως μπορείς να πάρεις όχι απάντηση, αλλά απαντήσεις. Πολλές. Οι οποίες θα ιεραρχηθούν από τους χρήστες (και μπορεί κάποιος να μπει και στον κόπο να τις συνοψίσει, γιατί αυτή είναι μια άλλη context related λειτουργία) και θα μείνουν εκεί ως body of knowledge.
Ένα υψηλού επιπέδου networking. Αυτή τη στιγμή φημολογείται ότι όλη η Silicon Valley είναι στο Quora. Τα ενδιαφέροντα κι οι άνθρωποί της καθορίζουν κατά πολύ την ατζέντα του τι γράφεται. Αυτό για μας τους απέξω, είναι μια ευκαιρία να γνωρίσουμε και να γνωριστούμε (στο βαθμό του δυνατού) απ’ αυτό τον κόσμο. Ειδικά για τα startups και τον κύκλο χρηματοδότησης κτλ υπάρχει πολύ υλικό.
Marketing και προβολή, τόσο σε προσωπικό όσο και σε εταιρικό επίπεδο: είμαστε πια στην κοινωνία της γνώσης. Η γνώση είναι ο διαφοροποιός παράγοντας, αυτός που καθορίζει την επιτυχία ή την αποτυχία. Το quora δίνει το βήμα για να επιδείξουμε την όποια γνώση μας και να μας αναγνωρίσουν οι άλλοι σαν ειδήμονες σε κάποιους τομείς. Δε χρειάζεται ν’ αναφέρω την ωφέλεια που μπορεί να προκύψει απ’ αυτό. Αλλά για μας τους Έλληνες, ευτυχώς, αυτή η ωφέλεια δεν μπορεί να αφορά τα στενά δικά μας όρια και θέματα. Το quora είναι ένα βήμα προς τη διεθνή δράση κι αναγνώριση. Και σαν τέτοιο ανεκτίμητο.
Ε. Ωραία. Μάλλον κατάλαβα κάτι. Ένα τελευταίο. Γιατί γράφεις αυτό το ποστ σε μορφή ερωταπαντήσεων;
Α. Χαίρομαι που ρώτησες! Καταρχήν γιατί είναι ‘the quora way’, αλλά βασικά γιατί θέλω να πω στον κόσμο ότι αυτή την προσέγγιση στην αναζήτηση της γνώσης δεν την ανακάλυψε το quora αλλά ο Σωκράτης κι ο Πλάτωνας με τη διαλεκτική και τους διαλόγους τους. Υπάρχει κάτι το βαθεία ελληνικό στην αναζήτηση της γνώσης μέσα από τη διαδικασία του διαλόγου. Κι ίσως γι αυτό μ’ έχει ενθουσιάσει τόσο 😉
Τελικά ενέδωσα. Πήρα το νέο Kindle. Την έκδοση χωρίς 3G με 139$. Αλλά είναι μια μικρή περιπέτεια και θέλω να την εξηγήσω εδώ στους ενδιαφερόμενους.
α. Το Kindle μπορείς να το παραγγείλεις μόνο από το Αμερικάνικο amazon προς το παρόν. Αυτό σημαίνει ότι τα μεταφορικά θα είναι κάπως πιο τσιμπημένα κι ότι θα έχεις δασμούς. Εμένα μου πήγε τελικά 200€, αρκετά αλμυρούτσικη τιμή.
β. Υπάρχει περίπτωση να πέσεις σε ‘ουρά’. Επειδή έχει μεγάλη ζήτηση μπορεί να μην το στείλουν αμέσως αλλά ν’ αναγκαστείς να περιμένεις.
γ. Εμένα μου ήρθε με UPS η οποία με εξέπληξε αρνητικά με το σέρβις της: με την ειδοποίηση της amazon ότι έχει φύγει το kindle από το εργοστάσιο, κατάλαβα ότι η άφιξη στην Αθήνα θα ήταν σε μέρες που θα έλειπα στην Πολωνία. Πήρα λοιπόν τηλέφωνο τη UPS να τους ενημερώσω για να μη με ψάχνουν. Απάντηση;
‘Δεν μπορούμε να κρατήσουμε σημείωση’.
Γιατί;
‘Επειδή αν δεν έχει έρθει το εμπόρευμα δεν μας αφήνει το σύστημα.’
Καλά, χαρτί δεν υπάρχει; Κάποιο άλλο calendar δεν υπάρχει;
Προφανώς όχι, αλλά να μην ανησυχώ γιατί έτσι κι αλλιώς έχει εκτελωνισμό οπότε θα καθυστερήσει. Μένω ήσυχος λοιπόν.
Με την επιστροφή από Πολωνία αφήνω μια μέρα και παίρνω ξανά τηλέφωνο γιατί δεν εμφανίστηκε κανείς.
“Σας ψάχναμε”
Πότε
“Την περασμένη Τρίτη”
Μα αφού σας είχα πει ότι θα λείπω.
“Δεν βλέπω καμιά σημείωση”
Βέβαια, αφού ΔΕΝ κρατάτε σημειώσεις.
Πάμε παρακάτω.
Τι έχω να πληρώσω;
“Περί τα 70€ αν κάνετε μόνος τον εκτελωνισμό. Συν 35 αν σας τον κάνουμε μεις.”
Προφανώς μόνος.
Πάω, και μετά από 16 γκισέ μετρημένα και 70€ φτωχότερος, έχω στα χέρια μου το κουτάκι του Kindle.
Απαραίτητη σημείωση εδώ: Αν δεν είσαι βιβλιόφιλος, το Kindle δεν είναι για σένα. Αν είσαι γκατζετάκιας, το interface θα σου φανεί αρχαϊκό. Αλλά αν διαβάζεις πάνω από ένα βιβλίο το μήνα, έχεις το ιδανικό εργαλείο στα χέρια σου.
Ο βασικός λόγος που ψάχνομαι τόσο καιρό με τα ebooks είναι γιατί αντιμετωπίζω έντονο πρόβλημα χώρου στο σπίτι μου (έχω ήδη κάποιες χιλιάδες βιβλία). Η στρατηγική που αποφάσισα ν’ ακολουθήσω είναι η εξής:
ότι σα βιβλίο, παλιώνει εύκολα και γίνεται γρήγορα oudated θα το έχω μόνο ηλεκτρονικά. Σ’ αυτή την κατηγορία εντάσσονται pulp fiction, computer books, science books και business books. Όλα αυτά έχουν καλή εκπροσώπηση στο ηλεκτρονικό βιβλίο και δη στο amazon, και δε βλέπω το λόγο γιατί να τα έχω σε χαρτί. Επίσης, δεν θα στεναχωρηθώ πολύ αν κάποιο χαθεί.
Κλασσικά βιβλία, που τα έχεις και σα reference και για ανάγνωση, ειδικά όταν είναι μεταφρασμένα από τρίτες γλώσσες στ’ αγγλικά ή όταν ξέρεις ότι από ένα βιβλίο σ’ ενδιαφέρει ένα μόνο κομμάτι, δεν χρειάζεται και πάλι να τα έχεις σε έντυπη μορφή. Στο amazon υπάρχουν πολλά δωρεάν βιβλία, κλασσικής λογοτεχνίας και φιλοσοφίας κι εφόσον τ’ αποκτάς μ’ ένα κλικ και μόνο, δεν συντρέχει λόγος να τ’ αναζητάς αλλού.
Δοκίμασα για αρκετούς μήνες να διαβάσω ebooks από άλλες συσκευές. Από το laptop δεν το κατάφερα ποτέ. Είναι τέτοια η σχέση με τη μηχανή, που δεν σ’ αφήνει να συγκεντρωθείς σ’ ένα πράγμα. Άσε δε που είναι εξαιρετικά άβολο για ανάγνωση με τις ώρες. Στο κινητό (iphone) τα πήγα καλύτερα. Δεν μ’ ενοχλούσε ιδιαίτερα το μέγεθος της οθόνης, όσο η προσπάθεια να κρατάω το κινητό: επειδή η οθόνη είναι touch screen δεν μπορείς να το πιάσεις όπως ένα βιβλίο, γιατί το άγγιγμα στην οθόνη ισοδυναμεί μ΄εντολή να κάνει κάτι (ν’ αλλάξει σελίδα, ας πούμε). Καταφεύγοντας σε άλλες ‘λαβές’, γρήγορα κουράζονται ο καρπός και τα δάκτυλα. Σε δυνατό φως η οθόνη δεν διαβάζεται. Κι επιπλέον έχεις το μόνιμο θέμα με τη μπαταρία που ‘στεγνώνει’ σαν τρύπιος κουβάς. iPad ή γενικά tablet δεν έχω, αλλά όταν είχα δοκιμάσει να κρατήσω το iPad μου είχε φανεί βαρύ. Συν ότι έχει το ίδιο πρόβλημα οθόνης με το κινητό. Το Kindle, επειδή χρησιμοποιεί e-ink (όπως όλοι οι εξειδικευμένοι ebook readers) δεν έχει πρόβλημα αναγνωσιμότητας στο δυνατό φως. Επιπλέον, έχει μεγεθος ενός μικρού βιβλίου κι είναι αρκετά ελαφρύ. Ξεκούραστο διάβασμα. Πως το πιστοποιείς αυτό; Μετά από λίγο έχεις ξεχάσει ότι κρατάς συσκευή και συγκεντρώνεσαι στο κείμενο.
Συνδέοντας το kindle με θύρα usb στον υπολογιστή, μπορείς να του φορτώσεις βιβλία που έχεις βρει αλλού. Δυστυχώς όχι epub, αλλά αυτό λύνεται με τη χρήση του calibre. Φτιάχνεις την ebook βιβλιοθήκη σου στο calibre και μετατρέπεις σ’ ότι format θέλεις. Ήδη τα περισσότερα βιβλία που έχω μέσα δεν είναι αγορασμένα από το amazon.
Κατεβάζοντας τις αντίστοιχες εφαρμογές για PC/Mac ή iPhone, Android, Blackberry έχεις μια πολύ βολική εμπειρία ανάνγωσης: οι εφαρμογές σε κάθε συσκευή κατεβάζουν αντίτυπα του βιβλίου που έχεις στο kindle, συγχρονίζονται αυτόματα με τη σελίδα που έχεις φτάσει, και μπορείς να συνεχίσεις από κει που είχες μείνει. Υπάρχει ένα catch όμως: αυτή η λειτουργία δουλεύει μόνο για τα βιβλία που έχεις αγοράσει από το amazon, όχι αυτά που προσθέτεις με το χέρι. Ακριβώς επειδή υπάρχει αυτή η δυνατότητα, δεν έκρινα απαραίτητο να δώσω τα παραπάνω λεφτά για την 3G έκδοση: στην απίθανη περίπτωση που θα χρειάζομαι ένα βιβλίο εδώ και τώρα, και θα είμαι εκτός wifi, μπορώ να παραγγείλω μέσα από το κινητό.
Επίσης, μια άλλη βολική λειτουργία είναι η προσθήκη εγγράφων μέσω email. Η amazon σου δίνει με την αγορά του kindle ένα ειδικό email, στο οποίο στέλνοντας ένα έγγραφο (word, pdf αλλά και ebook) στο διαβιβάζει αυτόματα μέσω δικτύου στη συσκευή. Ειδικά δε τα ebooks τα μετατρέπει αυτόματα στο kindle format.
Μπήκα στον πειρασμό να αγοράσω nook ή κάποιο sony reader αλλά οι διαδικασίες των αντίστοιχων e-store με αποθάρρυναν. Κι ήταν επίσης ασαφές τι θα υποστήριζαν εκτός Αμερικής.
Πάντως από την ώρα που το πήρα έχω τρελαθεί στο διάβασμα, εκμεταλλευόμενος όλους τους νεκρούς χρόνους διαδρομών με λεωφορεία και μετρό. Κι αυτό ήταν ένα ζητούμενο.
Εν κατακλείδι: το kindle είναι συσκευή για βιβλιόφιλους βασικά. Και γι αυτούς που θέλουν να αξιοποιήσουν νεκρούς χρόνους για διάβασμα. Είναι όμως ακόμα αρκετά ακριβό. Αν δεν έχετε κάποιο γνωστό να σας το φέρει από Αμερική κι αποφασίσετε να μπείτε στο έξοδο, ε, τότε πατήστε το κουμπάκι της αγοράς από την εικόνα, μπας και μειώσω εγώ λίγο το δικό μου 😛
Αναλυτικά για το kindle σαν συσκευή, σε επόμενο ποστ.
